فتق دیسک کمر یکی از بیماری های مهم ستون فقرات است و زمانی رخ می دهد که قسمتی از دیسک از محل خود خارج و سبب وارد شدن فشار به ریشه های عصبی مجاور شود.
بیرون زدگی دیسک کمر به دو صورت تدریجی و ناگهانی رخ می دهد ، در نوع تدریجی دیسک بین مهره ای به مروز و با افزایش سن آی خود را از دست داده و همچنین ضعیف می شود که این شرایط ریسک بیرون زدگی دیسک را افزایش می دهند ، در نوع ناگهانی عواملی همچون وارد شدن فشار بیش از حد به ستون فقرات مانند بلند کردن وزنه ها های سنگین یا وارد شدن ضربه شدید به ستون فقرات منجر به فتق دیسک کمر می شوند.
حرکات تکراری ستون فقرات مانند خم و راست شدن مکرر و بلند کردن نادرست اجسام از روی زمین نیز از دیگر عواملی هستند که خطر بیرون زدگی دیسک کمر را افزایش می دهند.
دیسک های بین مهره ای، مانند بالشتکی بین مهره های ستون فقرات قرار گرفته و مانند فنر به افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات کمک می کنند ، وجود دیسک ها برای حرکات طبیعی ستون فقرات بدون ایجاد درد و در دامنه طبیعی از اهمیت زیادی برخوردار است.
زمانی که ماده ژلاتینی مانند درون دیسک از محل خود خارج می شود به ریشه ها و اعصاب مجاور فشار وارده کرده و موجب بروز علائم حسی ، عصبی و حرکتی در فرد می شود.
شایع ترین محل فتق در دیسک های L4-L5 و به دنبال آن L5-S1 است.
استراحت و کاهش سطح فعالیت و اجتناب از انجام فعالیت هایی که سبب تشدید درد و علائم می شوند برای کمک به تسکین علائم و جلوگیری از پیشروز دیسک بیرون زده به فضای خارجی ضروری است.
فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی به عنوان موثرترین روش در کنترل دیسک کمر شناخته می شود.
در صورتی که فتق دیسک پیشرفت زیادی کرده باشد و سبب بروز علائم جدی در فرد شده باشد جراحی باید به سرعت انجام بگیرد.
علائم فتق دیسک کمر
- درد شدید و مبهم در ستون فقرات
- انتشار درد به پاها
- درد سیاتیک به دلیل تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک
- بی حسی و گزگز کردن اندام ها در صورت درگیری ریشه های عصبی
- اختلال در عملکرد حرکتی به دلیل وجود درد
- اسپاسم عضلانی
- ضعف عضلات
- رفلکس های غیرعادی
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده در موارد شدید و پیشرفته بیماری
دلایل و عوامل خطر
- وارد شدن ضربه به ستون مهره ها
- افزایش سن باعث میشود دیسک ها آب درون خود را از دست داده و خشک تر شده و در برابر شکستگی آسیب پذیر شوند.
- اشتباه بلندکردن اجسام سنگین
- فعالیت شدید بدنی
- ورزش سخت و سنگین
- ضعف عضلات شکمی و پشت
- چاقی و اضافه وزن
- عوامل ژنتیکی
- کشیدگی بیش از حد ستون مهره ها هنگام ورزش
- انجام برخی ورزش ها مانند وزنه برداری
- عدم آمادگی جسمانی و پیچش ناگهانی و شدید بدن
- پرش از ارتفاع زیاد
- خم شدن از کمر بدون جمع کردن زانوها
- انجام حرکات چرخشی مکرر
کلمات مرتبط :